Scenokaz
ZAVET SRPSKOM RODU
Premijera

Umetnički salon
Četvrtak, 11. decembar, 19h

Tekstove o Nadeždi Petrović - velikoj slikarki, intelektualki, bolničarki u Prvom svetskom ratu govori glumica Mirjana Vukojčić a stare srpske pesme peva Vojka Đorđević, sopran.

O Nadeždi Petrović:


Nadežda Petrović je rođena 11. oktobra 1873. godine u Čačku. Slikarstvo je učila kod Kirila Kutlika i Đorđa Krstića u Beogradu, kao i kod Antona Ažbea i Juliusa Ekstera u Minhenu. Pored slikarstva bavila se likovnom kritikom, organizacijom izložbi, a učestvovala je u osnivanju Kola srpskih sestara, Udruženja umetnika Lada, Prvog srpskog umetničkog udruženja... Bila je vatrena zagovornica ideje o integralnom jugoslovenstvu i verovala je u značajnu ulogu umetnosti u emancipaciji najširih slojeva stanovništva kao i u međunarodnoj promociji regiona.

Rane slike kreću se u rasponu od jugendstila i simbolizma do slikarstva prizora iz seoskog života koji su bili karakteristični za minhensku sredinu u vreme njenog školovanja, 1898-1902. Po povratku u Beograd najčešće je slikala pejzaže iz okoline Beograda (Pesnik, Staro groblje, Na izvoru) ili iz Sićevačke klisure, kao i portrete seljaka: Domaćin, Žena sa crvenim šalom, Dve seljanke, Dva porečanina... Istovremeno, nastavila je da radi i slike sa simbolističkim motivima kao metaforičnim izrazima umetnikovih osećanja. To je u najvećoj meri došlo do izražaja u Sahrani u Sićevu, Ostrvu ljubavi i Starom beogradskom groblju.

Zbog razvoja sopstvene umetnosti, ali i pod uticajem političkih prilika koje su Srbe suprotstavile interesima Nemačke na Balkanu, 1907-1908, okreće se impresionizmu. Primenjujući belu podlogu za rad, analitički metod slikanja kratkim zapetastim potezima, kao i svetao kolorit u kome nema crnih i smeđih tonova, naslikala je i Dereglije na Savi, jednu od najlepših slika srpskog impresionizma. Ipak, najbolje radove: Plažu u Bretanji, Fasadu Nortr Dam, Bogorodičinu crkvu u Parizu, Kej na Seni, Most na Seni, Čobanina... Nadežda Petrović je uradila tokom boravka u Parizu, 1910-1912. godine. To su ujedno i neke od najboljih slika nacionalne umetnosti na početku dvadesetog veka.

Kada su 1912. počeli Balkanski ratovi i 1914. Prvi svetski rat, bila je na ratištu kao bolničarka i ratna slikarka. Između bitaka i obaveza prema ranjenicima slikala je predele kroz koje je prolazila sa vojskom, prizore Prizrena, Vezirovog mosta, Gračanice, sve do Valjevske bolnice (u kojoj je umrla).

Umrla je od tifusa 3. aprila 1915. godine na dužnosti ratne bolničarke u Peckoj kod Valjeva.